Porada specjalistyczna to wydanie przez lekarza specjalistę opinii o stanie zdrowia pacjenta oraz wskazanie dalszego toku leczenia na podstawie wykonanych badań diagnostycznych. Podczas pierwszej wizyty specjalista decyduje o tym, czy wystarczy jednorazowa konsultacja, czy też konieczne jest objęcie opieką specjalistyczną.
Jeżeli wystarczy jednorazowa konsultacja, lekarz specjalista odsyła pacjenta z powrotem do lekarza kierującego (podstawowej opieki zdrowotnej lub innego lekarza ubezpieczenia zdrowotnego). W przypadku, gdy pacjent zostaje objęty opieką poradni specjalistycznej i wymaga wykonania niezbędnych dla prawidłowego leczenia dodatkowych badań diagnostycznych, skierowania na te badania wystawia lekarz specjalista. Od momentu, gdy lekarz specjalista przejmuje leczenie, to on kieruje i finansuje potrzebne badania diagnostyczne, które są niezbędne w przebiegu dalszego leczenia. Lekarz specjalista nie odsyła pacjenta w celu wykonania badań do lekarza POZ/rodzinnego. Badania należy wykonać w placówkach wskazanych przez lekarza kierującego.
Ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne obejmują ponadto zlecanie zaopatrzenia w wyroby medyczne, kierowanie na inne konsultacje specjalistyczne, leczenie szpitalne, leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację leczniczą, niezbędną edukację i promocję zachowań prozdrowotnych, wykonywanie badań profilaktycznych (cytologia) oraz wydanie karty diagnostyki i leczenia onkologicznego, zgodnie z art. 32a ustawy o świadczeniach.